Select Page

SHKRIME NGA ATË FOTI CICI

HISTORIA E SKËNDERBEUT (1921)

HISTORIA E SKËNDERBEUT (1921)

HISTORIA E SKËNDERBEUT (Gjerq Kastriotit) MBRETIT TË SHQIPËRISË (1412-1468) Prej Peshkopit Theofan (Fan S. Noli) Boston, 1921. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Kodiku i Kostë Cepit – Vithkuqarit (1822-1823)

Kodiku i Kostë Cepit – Vithkuqarit (1822-1823)

Prof. Dr. Bardhyl Demiraj: Kodiku i Kostë Cepit - Vithkuqarit (1822-1823) III. Vendi i tij në trashëgiminë e kulturës së shkrimit shqip me alfabet grek. Botuar te “Hylli i Dritës”, 2021, Nr. 1 (303). Copyright / Të drejtat e autorësisë: Bardhyl Demiraj. LIBRI NË...

Tjetërlloj

Tjetërlloj

Fatmir Minguli: “Tjetërlloj- Ese për Moikom Zeqon”, Botimet 2M, Durrës, 2021. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Daniel Arnaut

Daniel Arnaut

Fatmir Minguli: “Daniel Arnaut – Simptoma të poezisë së shkruar shqipe në shek. XII-XIII”, Botimet 2M, Durrës, 2018. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Triptik historik

Triptik historik

Fatmir Minguli: “Triptik historik: Nivicë Bubar, 1544-1659, Një shikim mbi figurat Gjergj Basta, Neofit Rodino dhe Meksi Buba”, Botimet 2M, Durrës, 2016. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

PËRKTHIMET LITURGJIKE

GJUHA DHE SIMBOLET

Dialektika vendore e ortodoksisë

Dialektika vendore e ortodoksisë

Çdo kishë vendore, siç janë kishat autoqefale të besimit ortodoks, ka disa shenja historike, përveç gjuhës, që funksionojnë si pika kulturore. Këto ngjyresa rëndom lidhen me ngjarje e mite që janë ngurtësuar si të padiskutueshme në ndërgjegjjen kombëtare të anëtarëve...

Kryqëzim-shkryqëzim i relievit

Kryqëzim-shkryqëzim i relievit

Është nevojë shpirtërore e psikologjike e ushtruesit të besimit ortodoks, për ta ngulur veten mes disa simboleve, të cilat rëndom i ka të paradhëna e jo të përzgjedhura. Bashkëvendosja e ortodoksit me simbolet hyjnore kërcënohet gjithmonë nga vetëvendosja e tij,...

Përkufizimet e përkatësive

Duke qenë një popull më i larmishëm se fqinjët, sidomos në pikëpamjen spirituale, shqiptarët e kanë të vështirë të formulojnë shqetësimet e tyre kulturore me terma bashkëkohorë. Ndërsa etërit e kombit-shtet dështuan të na trashëgojnë fenë mbarëshqiptare të premtuar,...

Për një ikonografi shqipfolëse

Për një ikonografi shqipfolëse

Ka mjaft shqiptarë ortodoksë që nuk e kanë dëgjuar ende se ikonat me shkronja shqipe janë tejembanë ortodokse dhe njësoj të hirshme me ato që kemi në greqishte: Të barasvlefshme, të njëzëshme e të barabarta sipas të gjitha sendeve. Në qoftë se ikonat e njohura në...

Fan Noli në fe 

Hear, o Israel! (Noli, 1964) Pyetja e përfolur është se çfarë lidhje kishte Fan S. Noli me fenë, për të sendërgjuar në vijim ideologjema të njohura, ndonëse të panjohura. E nisim këtë debat me parakushtin se cilësia fetare e një njeriu nuk mund të çanësohet saktësisht...

Dialektika e flamurit

Çfarë vendi ka flamuri kombëtar në kishën ortodokse shqiptare? Pyetja shtrohet për të përvijuar vetëvendosjen e simbolit në kishë, si veçori kulturore e ortodoksisë shqiptare, por dhe ndërvarjen e mundshme me shtetin. Përderisa autoqefalizimi i krishtërimit ortodoks,...

LEGJISLACIONI

Kur zyrtarizohet gjuha në rajon

Emri zyrtar i kishës sonë është Kisha Ortodokse Autoqefale e Shqipërisë (Me th-të dhe me dh-të e Korçës së viteve 20, siç ripërdoren sot tek mbiemri Orthodhoks). Mund të quhet edhe “Kisha ortodokse shqiptare”, në një referencë kuptimplote, por këtë të fundit ne nuk e...

Legjislacioni ortodoks dhe diaspora

Statuti i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, fuqizuar në vitin 1950, ligjëron se KOASH-i përbëhet “prej të gjithë Orthodhoksëve që banojnë brënda territorit të Republikës Popullore të Shqipërisë si edhe prej atyre Shqiptarëve Orthodhoksë që banojnë jashtë...

MANIPULIMI I SHQIPTARIT

Pushtet e abuzim në kishë

Skandalet në hierarkinë greke kanë shkaktuar një krizë të paparë në historinë e Kishës së Greqisë. Të gjitha çka thuhen sot publikisht, veçse, ka vite që përtypen në rrethet kishtare. Gjithë kjo dëshmon zvetënimin e strukturave vetëpastruese të një institucioni që...

Teknologjia e manipulimit

Një nga temat e rrahura në shtyp kohët e fundit ishte vetëvrasja e të miturve, me gjithë paragogët që e shoqërojnë, duke përfshirë dhe debatet mbi marrëdhëniet shtet-fe, gjë që ngjyroi gjykimet publike. Institucionet e traditës fetare, si dhe politikanë e publicistë,...

KISHA KOMBËTARE

Gjurmë në palimpsestin shqiptar

Nuk dihet se çfarë kishin parashikuar etërit e kombit tonë për situatën e sotme të Shqipërisë, sepse para një qindvjeçari doktrinat kulturore nuk ushqenin përshkrime të sinqerta, sesa luftë të sinqertë, pavarësisht nga mjetet e përdorura. Sidoqoftë, tej lumërimeve e...

Gërsheti i Nolit dhe mbreti Xhejms

Mihal Grameno dhe otomanët Mihal Grameno, një nga veprimtarët për ndërgjegjësimin e kishës ortodokse shqiptare, por dhe për risimin e mendimit shqiptar njëherësh, na rrëfen një bisedë që pati në vitin 1913 me Ministrin e Drejtësisë të qeverisë së Vlorës, kur ky i...

Ethet e Janullatosit

Përderisa sëmundjet janë pjesë e përvojës njerëzore, i pranojmë e i respektojmë ato ashtu si gjithë natyrën tonë, por kur sëmundja e një anëtari të Kishës - në këtë rast, e kreut të saj - shkakton pasoja rrënimtare për anëtarë të tjerë, më i vogli detyrim është debati...

Ëndrra e trishtë e integritetit

Midis shqiptarësisë dhe grekësisë Historia e ortodoksisë shqiptare, e tejzbukuruar nga mendimtaria jonë dhe e shëmtuar nga ajo greke, vijon në brishtësi sepse në botën ballkanase e tillë është gjithçka që përfton integritet. Nëse shquajmë se sa e vështirë është sot të...

Sfondi grek në ortodoksinë shqiptare

Për të përkufizuar se sa grek është sfondi i ortodoksisë shqiptare, është njësoj sikur të mëtosh se ke fytyruar hijet arbërore në kishën greke. Sidoqoftë, kisha ortodokse shqiptare është më afër kishës greke sesa kishat e tjera ortodokse, jo vetëm gjeografikisht, por...

Për një ripërqasje shqiptaro-greke

Vitet e fundit mendimtaria shqiptare ka ecur e është pasuruar me vepra të denja. Dhe më vijnë tani ndërmend njëzetë numrat e revistës Përpjekja, botuar nga Fatos Lubonja, artikujt dhe esetë e këtij të fundit te Liria e Kërcënuar e gjetkë; esetë e Aurel Plasarit, Vija...

DIASPORA

HISTORIA E SKËNDERBEUT (1921)

HISTORIA E SKËNDERBEUT (1921)

HISTORIA E SKËNDERBEUT (Gjerq Kastriotit) MBRETIT TË SHQIPËRISË (1412-1468) Prej Peshkopit Theofan (Fan S. Noli) Boston, 1921. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Kodiku i Kostë Cepit – Vithkuqarit (1822-1823)

Kodiku i Kostë Cepit – Vithkuqarit (1822-1823)

Prof. Dr. Bardhyl Demiraj: Kodiku i Kostë Cepit - Vithkuqarit (1822-1823) III. Vendi i tij në trashëgiminë e kulturës së shkrimit shqip me alfabet grek. Botuar te “Hylli i Dritës”, 2021, Nr. 1 (303). Copyright / Të drejtat e autorësisë: Bardhyl Demiraj. LIBRI NË...

Tjetërlloj

Tjetërlloj

Fatmir Minguli: “Tjetërlloj- Ese për Moikom Zeqon”, Botimet 2M, Durrës, 2021. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Daniel Arnaut

Daniel Arnaut

Fatmir Minguli: “Daniel Arnaut – Simptoma të poezisë së shkruar shqipe në shek. XII-XIII”, Botimet 2M, Durrës, 2018. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF  

Triptik historik

Triptik historik

Fatmir Minguli: “Triptik historik: Nivicë Bubar, 1544-1659, Një shikim mbi figurat Gjergj Basta, Neofit Rodino dhe Meksi Buba”, Botimet 2M, Durrës, 2016. LIBRI NË SHFLETUES LIBRI NË PDF